جعفر بن علی علیهالسلام
جعفر برادر عباس و عثمان و عبداللّه بود و نام مادرش امّالبنین بود.
آنچه در کتاب ألثقات نوشته که نام مادرش لیلی بنت ابی مرّه است نادرست میباشد و کامل بهائی گفته مادرش کنیز بوده، نیز صحیح نیست.
کنیهاش اباعبداللّه بوده است(۱) و لقب او را جعفر اکبر هم گفتهاند.(۲)
او را هنگام شهادت ۱۷ ساله(۳)، ۲۹ ساله(۴) و ۱۹ ساله(۵) نوشتهاند.
توضیح آنکه امیرالمؤمنین سال ۴۰ هجری به شهادت رسید و عاشورا سال ۶۱ هجری بوده است با ۱۷ و ۱۹ سال مطابقت ندارد چون ۲۱ سال فاصله است و هر حملی حداکثر ۹ ماه میباشد و بر شخص متدّبر این نکته پوشیده نیست که میان شهادت امام تا عاشورا قریب ۱۵ ماه و ۲۱ روز فاصله است و این انطباق با ۹ ماه سازگاری ندارد. فرضاً اولین بارداری هم ماه رمضان باشد ۹ ماه بعد با جمادیالاولی منطبق است بازهم ۶ ماه فاصله است.
عباس برادرش جعفر را جلوروی خود به میدان فرستاد.(۶)
و اینگونه رجز خواند:
همانا من جعفر هستم دارای مقامات عالی که پسر علی بهترین کسی که بخششها داشت. آن وصی بلندمرتبه و حکم، جعفر (طیار) مرا از داشتن عمو و دایی کفایت میکند. از حسین آن بخشنده مانند باران حمایت میکنم(۷) برادرم حسین است که دارای سخاوت و فضیلت است(۸) من با نیزه جولان دهنده و شمشیر برّاق و درخشنده از حسین حمایت میکنم.(۹)
پس حمله کرد و ناگهان خولی بن یزید اصبحی تیری بهسوی او انداخت که به شقیقه یعنی گیجگاه یا چشمش اصابت کرد.(۱۰)
آنگاه هانی بن ثبیت* حضرمی بر جعفر حمله کرد و او را به قتل رساند و سرش را جدا کرد.(۱۱)
آنگاه سر او را بیاورد.(۱۲)
در حدیثی که نصر بن مزاحم از ابی جعفر محمد بن علی (امام باقر علیهالسلام) نقل کرده که فرمود: خولی بن یزید اصبحی جعفر بن علی را به قتل رساند.(۱۳)
در اینکه جعفر بعد از کدامین برادر کشته شد:
بعد از عثمان بن علی(۱۴)
بعد از عبداللّه(۱۵)، بعد از عباس(۱۶)
در زیارت ناحیه از امام هادی چنین آمده است: سلام بر جعفر پسر امیرالمؤمنین، هم او که درراه خشنودی خدا باجان شکیبایی نمود و در بلا و غربت خود را آماده جنگ نمود و برای نبرد پیش رفت، مردان جنگی زیادی بر او حملهور شدند و او را کشتند. خداوند قاتل او هانی بن ثبیت حضرمی را لعنت کند.(۱۷).