* محمّد بن مشهدی (م ۵۹۹ هـ. ‌ق) نقل نموده از محمّد بن محمّد جعفریه، از محمّد بن ابی القاسم طبری از حسن بن محمّد طوسی از محمّد بن حسن طوسی از محمّد بن احمد بن عیاش از ابو میسور بن عبد المنعم معادی (بغدادی) که گفت: در سال ۲۵۲ به دست شیخ محمد بن غالب اصفهانی آن زمان که پدرم وفات کرد، من خردسال بودم. این زیارت‌نامه از ناحیه‌ی مقدسه (امام هادی در سامراء) به من رسید که در طی نوشته‌ای درباره‌ی زیارت مولایم ابا عبدالله الحسین (علیه‌السلام) و زیارت شهدای کربلا کسب اجازه نمودم و متن زیارت‌نامه به این صورت به من رسید:

بسم‌الله الرحمن الرحیم. هرگاه خواستی شهدای کربلا را زیارت کنی در پایین پای حسین (علیه‌السلام) همان‌جا که قبر علی بن حسین (علی‌اکبر) است، بایست و روبه‌قبله کن که جایگاه دفن شهداء است. نخست به علی بن حسین علیه‌السلام  (علی‌اکبر) اشاره‌کن و بگو السلام علیک یا اوّل قتیل من نسل… (و در زیارت عباس و برادرانش بگو):

«اَلسَّلاٰمُ عَلیٰ [اَبیَ الفَضْلِ] العَبّٰاسِ بنِ اَمیٖرِالمُؤمِنیٖنَ اَلمُوٰاسیٖ اَخٰاهُ بِنَفسِهِ اَلآخِذِ لِغَدِه مِنْ اَمْسِهِ اَلفٰادیٖ لَهُ، اَلْوٰاقِی السّٰاعیٖ اِلَیهِ بِمٰائِهِ، اَلمَقْطُوعَةِ یَدٰاهُ، لَعَنَ اللهُ قٰاتِلیٖهِ یَزیٖدِ بنِ الرُّقٰادِ الحَیِّتی وَ حَکیٖمِ بْنِ الطُّفیلِ الطّٰائی»(۱)

سلام بر ابی الفضل، عباس فرزند امیرالمؤمنین، هم او که با دادن جان خود با برادرش همدردی نمود و از امروز (دنیا) برای فردا (قیامت) توشه برگرفته و جان خود را فدای برادرش کرد و از او محافظت نمود و رفت تا آب برای او بیاورد ولی دودستش بریده شد. خدا دو قاتل او یزید پسر رُقّاد حیّتی و حکیم پسر طفیل طائی را لعنت کند.

* ابو عبدالرحمن محمد پسر احمد پسر حسن عسکری در عسکر از حسن پسر علی پسر مهزیار، از پدرش علی پسر مهزیار از محمّد پسر ابی عمیر از محمّد پسر مروان، از ابوحمزه ثمالی، وی می‌گوید: امام صادق علیه‌السلام در زیارت عباس علیه‌السلام فرمودند:

«سَلاٰمُ اللَّهِ وَ سَلٰامُ مَلَائِکتِهِ الْمُقَرَّبیٖنَ وَ أَنْبِیٰائِهِ الْمُرْسَلیٖنَ وَ عِبٰادهِ الصّٰالِحیٖنَ وَ جَمیٖعِ الشُّهَدٰاءِ وَ الصِّدّیٖقیٖنَ، وَ الزَّکیّٰاتِ الطَّیِّبٰاتِ فیٖمٰا تَغْتَدیٖ وَ تَرُوحُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ اَمیٖرالمُؤمِنیٖن، أَشْهَدُ لَکَ بِالتَّسْلیٖمِ وَ التَّصْدیٖقِ وَ الْوَفٰاءِ وَ النَّصیٖحَةِ لِخَلَفِ النَّبِی [صَلَّی‌الله علیه وآله] الْمُرْسَلِ، وَ السِّبْطِ الْمُنْتَجَبِ وَ الدَّلیٖلِ الْعٰالِمِ وَ الْوَصِی الْمُبَلِّغِ وَ الْمَظْلُومِ الْمُهْتَضَمِ [المُضْطَهِد] فَجَزٰاکَ اللَّهُ عَنْ رَسُولِهِ وَ عَنْ اَمیٖرالمُؤمِنیٖن [وَ عَن فٰاطِمَة] وَ عَنِ الْحَسَنِ وَ الْحُسَینِ [علیهماالسلام] أَفْضَلَ الْجَزٰاءِ بِمٰا صَبَرْتَ وَ احْتَسَبْتَ وَ أَعَنْتَ فَنِعْمَ عُقْبَی الدّٰارِ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَک وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ جَهِلَ حَقَّکَ وَ اسْتَخَفَّ بِحُرْمَتِک وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ حٰالَ بَینِکَ وَ بَیْنَ مٰاءِ الْفُرٰاتِ، أَشْهَدُ أَنَّکَ قُتِلْتَ مَظْلُوماً وَ أَنَّ اللَّهَ مُنْجِزٌ لَکمْ مٰا وَعَدَکمْ، جِئْتُکَ یَا ابْنَ امیٖرالمُؤمنیٖن وٰافِداً إِلَیکمْ وَ قَلْبیٖ مُسَلِّمٌ لَکُمْ وَ أَنَا لَکمْ تٰابِعٌ، وَ نُصْرَتیٖ لَکُمْ مُعَدَّةٌ حَتّٰی یحْکمَ اللَّهُ [بِأمْرِه] وَ هُوَ خَیرُ الْحٰاکمیٖنَ، فَمَعَکُمْ مَعَکُمْ لٰا مَعَ عَدُوِّکُمْ إِنِّیٖ بِکُمْ وَ بِإِیٰابِکمْ مِنَ الْمُؤْمِنیٖنَ، وَ بِمَنْ خٰالَفَکُمْ وَ قَتَلَکمْ مِنَ الْکٰافِریٖنَ قَتَلَ اللَّهُ [لعن الله] أُمَّةً قَتَلَتْکُمْ بِالْأَیدیٖ وَ الْأَلْسُنِ.»(۱)

هرگاه خواستی زیارت کنی قبر عباس فرزند علی علیه‌السلام را که در کنار شطّ فرات و در مقابل حائر قرار دارد، پس بر درِ ایوان بایست و بگو: درود خدا و درود فرشتگان مقرّب و انبیای مرسلش و درود بندگان صالح و نیکوکارش و درود تمام شهداء و صدیقین و پاکان و پاکیزگان در صبح و شام بر توای فرزند امیرالمؤمنین. شهادت می‌دهم که تو تسلیم فرزند نبی مرسل و سبط برگزیده پیامبر و راهنمای عالم و جانشین مبلغ و مظلوم ستم دیده بوده و او را تصدیق داشته و در مقام وفاء و خیرخواهی او بودی. پس خدا از طرف رسولش و امیرالمؤمنین و حسن و حسین علیهم‌السلام بالاترین پاداش‌ها را به تو داده است؛ و به‌واسطه‌ی صبر و بردباری که در این راه نمودی و آزمایش و امتحانی که دادی و رنج و مشقتی را که متحمل شدی عالی‌ترین اجرها را نصیب تو نماید پس خوشا به زندگانی آخرت تو. خدا لعنت کند کسی را که تو را کشت و لعنت کند کسی را که به حق تو جاهل و ناآگاه بود و لعنت نماید کسی را که حرمت تو را نگاه نداشت و در مقام استخفاف تو برآمد و خدا لعنت کند کسی را که بین تو و بین آب فرات فاصله شد. شهادت می‌دهم که تو مظلوم کشته شدی و شهادت می‌دهم که خدا آنچه به شما وعده کرده است را عملی می‌سازد. ای پسر امیرالمؤمنین! به نزدت آمده‌ام درحالی‌که از سفر آمده‌ام، دلم تسلیم شما است و خودم تابع و پیرو شما بوده‌ام. آماده‌ام برای یاری شما تا خدا حکم کند و او بهترین حکم کنندگان است، پس آن‌کس که با شما است حتماً با شما بوده نه با دشمنانتان، من به شما و رجعت شما ایمان‌دارم و به کسی که مخالفتتان را می‌نماید و شما را کشته است کافر هستم، خدا بکشد گروهی را که با دست‌ها و زبان‌هایشان شما را کشتند.

ثُمَّ ادْخُلْ وَ انْکبَّ عَلَی الْقَبْرِ وَ قُلِ: «السَّلَامُ عَلَیک أَیهَا الْعَبْدُ الصَّالِحُ الْمُطِیعُ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِامیرالمؤمنین وَ الْحَسَنِ [للحسن] وَ الْحُسَینِ علیهماالسلام [صلی‌الله علیهم] السَّلَامُ عَلَیک وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکاتُهُ [ومغفرته] وَ رِضْوَانُهُ وَ عَلَی رُوحِک وَ بَدَنِک [أشهد] وَ أُشْهِدُ اللَّهَ أَنَّک مَضَیتَ عَلَی مَا مَضَی عَلَیهِ الْبَدْرِیونَ الْمُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ، الْمُنَاصِحُونَ لَهُ فِی جِهَادِ أَعْدَائِهِ الْمُبَالِغُونَ فِی نُصْرَةِ أَوْلِیائِهِ الذَّابُّونَ عَنْ أَحِبَّائِهِ فَجَزَاک اللَّهُ أَفْضَلَ الْجَزَاءِ وَ أَکثَرَ الْجَزَاءِ وَ أَوْفَرَ الْجَزَاءِ وَ أَوْفَی جَزَاءِ أَحَدٍ مِمَّنْ وَفی بَیْعَتِهِ وَ اسْتِجَابَ لَهُ دَعْوَتِهِ وَ أَطَاعَ وُلَاةِ أَمْرِهِ وَ أَشْهَدُ أَنَّک قَدْ بَالَغْتَ فِی النَّصِیحَةِ وَ أَعْطَیتَ غَایةَ الْمَجْهُودِ فَبَعَثَک اللَّهُ فِی الشُّهَدَاءِ وَ جَعَلَ رُوحَک مَعَ أَرْوَاحِ الشُّهَدَاءِ [السعداء] وَ أَعْطَاک مِنْ جِنَانِهِ أَفْسَحَهَا مُنْزِلًا وَ أَفْضَلَهَا غُرَفاً وَ رَفَعَ ذِکرَک فِی عِلِّیینَ وَ حَشَرَک مَعَ النَّبِیینَ وَ الصِّدِّیقِینَ [وَ الشُّهَداءِ] وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِک رَفِیقاً أَشْهَدُ أَنَّک لَمْ تَهِنْ وَ لَمْ تَنْکلْ وَ [أشهد] أَنَّک مَضَیتَ عَلَی بَصِیرَةٍ مِنْ أَمْرِک مُقْتَدِیاً بِالصَّالِحِینَ وَ مُتَّبِعاً لِلنَّبِیینَ فَجَمَعَ اللَّهُ بَینَنَا وَ بَینَک وَ بَینَ رَسُولِهِ وَ أَوْلِیائِهِ فِی مَنَازِلِ الْمُخْبِتِینَ [المحسنین] فَإِنَّهُ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ.»(۲)

سپس داخل شو و بر قبر تکیه داده و بگو: درود خدا بر توای بنده‌ی نیکوکار، بنده‌ای که فرمان‌بردار خدا و رسولش و امیرالمؤمنین و حسن و حسین علیهماالسلام بودی. درود و رحمت و برکات و بهشت خدا برای تو و بر جان و جسد تو باد؛ و خدا را شاهد می‌گیرم که تو همان راهی را رفتی که اصحاب بدر رفتند. همان کسانی که درراه خدا جهاد کرده و در جهد با دشمنان خدا زبان به پند و نصیحت گشوده و خالصانه آن را بجا آوردند، در نصرت دوستان خدا سعی بلیغ نموده و از دوستان و محبّین حق‌تعالی دشمنان را دفع کردند. پس خدا برترین و با فضیلت‌ترین و بیشترین جزاءها و پاداش‌ها را به تو عطاء فرماید و نیز فراوان‌ترین پاداش کسی که به بیعتش وفاء نموده و خدا دعایش را مستجاب کرده و همچنین نیک‌ترین پاداش کسی که از والیان امر اطاعت نموده است را به تو عنایت فرماید، شهادت می‌دهم که تو در نصیحت و خیرخواهی مبالغه کرده و نهایت کوشش و جهد خود را نمودی، پس خدا تو را در شهداء برانگیزد و روحت را با ارواح شهداء قرین گرداند و از بهشتش وسیع‌ترین منزل و با فضیلت‌ترین غرفه را اعطاء نماید و ذکر تو را در علّیین بالا ببرد و تو را با انبیاء و صدّیقین و شهداء و صالحین محشور کند و ایشان نیکو رفقایی هستند، شهادت می‌دهم که تو از خود سستی نشان نداده و عقب‌گرد نکردی و نیز شهادت می‌دهم که تو بر بصیرت رفتار نموده و به صالحین اقتداء کرده و از انبیاء پیروی نمودی، پس حق‌تعالی بین ما و بین شما و بین رسول و اولیائش در منازل اشخاص متواضع و فروتن جمع کند زیرا او رحم کننده ترین رحم کننده‌هاست.

* أبو عبدالرحمن محمّد بن أحمد بن حسین عسکری در عسکر از حسن بن علی بن مهزیار از پدرش علی بن مهزیار از محمّد بن أبی عمیر از محمّد بن مروان از ابوحمزه‌ی ثمالی از امام صادق علیه‌السلام نقل کرد که حضرت فرمود: هرگاه خواستی با عباس وداع کنی، پس نزد (قبرش) برو و بگو:

«اَسْتَوْدِعُک اللَّهَ وَ أَسْتَرْعِیک وَ أَقْرَأُ عَلَیک السَّلامَ آمَنَّا بِاللَّهِ وَ بِرَسُولِهِ وَ بِکتَابِهِ وَ بِمَا جَاءَ بِهِ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ اللَّهُمَّ اکتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِینَ اللَّهُمَّ لا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِیارَتِی قَبْرَ ابْنِ أَخِی نَبِیِّکَ [رسولک صلی‌الله علیه وآله] وَ ارْزُقْنِی زِیارَتِهِ أَبَدا مَا أَبْقَیتَنِی وَ احْشُرْنِی مَعَهُ وَ مَعَ آبَائِهِ فِی الْجِنَانِ وَ عَرِّفْ بَینِی وَ بَینَهُ وَ بَینَ رَسُولِک وَ أَوْلِیائِک اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَوَفَّنِی عَلَی الْإِیمَانِ بِک وَ التَّصْدِیقِ بِرَسُولِک وَ الْوِلایةِ لِعَلِی بْنِ أَبِی طَالِبٍ وَ الْأَئِمَّةَ [مِنْ وُلْده] وَ الْبَرَاءَةِ مِنْ عَدُوِّهِمْ فَإِنِّی رَضِیتَ بِذَلِک [یا رَبِّ]، [وصل علی محمد وآل محمد]»(۱)

تو را به خدا می‌سپارم و از او می‌خواهم که از تو نگاهبانی نماید و سلام خداحافظی به تو می‌دهم. به خدا و رسول و کتابش و به آنچه رسولش از جانب خدا آورده، ایمان آورده‌ام. خدایا ما را با شاهدین بنویس، خدایا این زیارت را آخرین زیارت ما نسبت به قبر پسر برادر پیغمبرت قرار نده؛ و تا مادامی‌که من زنده هستم، زیارتش را نصیبم نما؛ و من را با او و با پدران گرامی‌اش در بهشت محشور نما؛ و بین من و او و رسول و دوستانت آشنایی بینداز. خدایا! بر محمّد و آل محمّد درود و رحمت فرست؛ و من را درحالی‌که به تو ایمان داشته و رسولت را تصدیق کرده و ولایت علی بن ابیطالب و ائمه از فرزندان او را قبول داشته و از دشمنانشان بیزاری جسته‌ام، بمیران و (از این دنیا ببر)، زیرا پروردگارا به این اعتقادات راضی هستم. سپس برای خود و پدر و مادرت و اهل ایمان و مسلمین دعا کن و هر دعایی را که می‌خواستی اختیار نما.(۲)