مکان شما: / مصیبت نامه کوفه

مصیبت نامه کوفه -گزارش از کاروان کربلا به کوفه؛ از منابع مستند کهن تا سال ۷۰۰ هـ. ق

مقدمه مؤلف

بی عنایات حق و خاصان حق **** گر ملک باشد سیه گردد ورق

عنایت جدّم حضرت اباعبدالله الحسین علیه‌السلام نصیب این شکسته‌بال گردید که از سال ۱۳۸۶ شروع به مقتل نویسی مستند، از منابع کهن تا سال ۷۰۰ هجری قمری نمودم و به سال ۱۳۹۶ این مقتل‌ها نوشته شد و بچاپ رسید:

مقتل منحور، مقتل علی‌اکبر علیه السلام، مقتل علی‌اصغر علیه السلام، مقتل قاسم بن الحسن علیه السلام، مقتل ابوالفضل علیه السلام، مقتل الحسین علیه‌السلام، مصیبت‌نامه‌ی زینب علیها السلام، مقتل شهدای بنی‌هاشم (۱۸ نفر)، مقتل اصحاب امام حسین (غیر بنی‌هاشم).
این کتاب «مصیبت‌نامه‌ی کوفه» بر همان سیره از منابع کهن تا سال ۷۰۰ هجری قمری استخراج شد و از اضافات به خاطر کافی بودن مطالب پرهیز کردیم و اکنون در دست رس محبّان عاشورایی و شیفتگان اباعبدالله الحسین علیه‌السلام قرارگرفته؛ امید است موردنظر خاص حضرت ولی‌عصر عجّل الله فرجه قرار گیرد.

و آخر دعوانا ان الحمدالله ربّ العالمین

سید علی اکبر صداقت

خرداد ۱۳۹۶

توضیح اجمالی از مصیبت نامه کوفه

عصر عاشورا بعدازاینکه امام حسین علیه‌السلام کشته شد؛

  • عمر بن سعد سرِ امام را به‌وسیله‌ی خولی بن یزید به کوفه برای ابن زیاد فرستاد. چون درب قصر بسته بود شب به خانه آمد و سر را در طشتی نهاد و ماجرای زن خولی. (در تاریخ طبری مطالعه کنید.)
  • صبح ۱۱ محرّم خولی، سر امام علیه‌السلام را به نزد ابن زیاد آورد.
  • اجازه دادن مردم برای ورود به مجلس ابن زیاد؛
  • زدن ابن زیاد با چوب‌دستی بر دماغ، چشم و دندان امام (مثیرالاحزان) و پای بر دهان گذاشتن (تذکرةالخواص)؛
  • اعتراض زید بن ارقم به ابن زیاد و دیدن لبان پیامبر صلی‌الله علیه و آله بر دو لب حسین (الفتوح)؛
  • اعتراض انس بن مالک به ابن زیاد (صحیح بخاری)؛
  • عمر بن سعد وقت ظهر ۱۱ محرّم به لشکر دستور رفتن به کوفه را داد و خودش هم همراه اسیران به‌طرف کوفه رهسپار شد.
  • عمر بن سعد ۷۲ سر را میان قبایل کنده، هوازن، تمیم، بنی اسد، مذحج و سایر لشگریان تقسیم کرد و به‌وسیله‌ی شمر بن ذی الجوشن و قیس بن اشعث و عمرو بن حجاج و عزرة بن قیس آن‌ها را به‌طرف کوفه فرستاد.
  • ورود اسراء روز ۱۲ محرّم به کوفه بوده است.
  • اُسراء را بر شتران بدون جهاز «پالان و اسباب لازمه برای مسافر» (امالی مفید) یا کجاوه‌های پرده‌دار بر پشت شتران (صندوق چوبی روباز یا دارای سایبان که دوتای آن را در دو طرف شتر می‌بندند) (اخبارالطوال)؛ بدون پوشش و نقاب زنانه (لهوف)؛ همانند اسیران کفّار، ترک، روم و دیلم سوار کردند و به‌طرف کوفه حرکت دادند.
  • حوادث فاصله‌ی بین کربلا تا کوفه از توقّف و استراحتگاه و اتفاقات خاص را تا سال ۷۰۰ هجری قمری مشاهده نکردیم.
  • به دستور ابن زیاد مردم کوفه برای تماشای اسیران، سر راه آنان در شهر تجمّع کردند.
  • سؤال زنی از اهل کوفه، شما از کدامین اسیران هستید؟ (مثیرالاحزان، لهوف) و آوردن روپوش و مقنعه برای زنان اسیر؛
  • خطبه خواندن زینب کبری؛
  • خطبه خواندن امام سجاد علیه‌السلام؛
  • خطبه‌ی فاطمه‌ی صغری؛
  • خطبه‌ی ام‌کلثوم؛
  • گریه کردن زنان و مردان اهل کوفه بعد از ایراد خطبه‌ها؛
  • گریه کردن پیرمردی از اهل کوفه و توصیف اهل‌بیت؛
  • سخنرانی‌ها هم نشسته بر بالای شتر بوده نه پیاده؛
  • پس از پایان خطبه‌ها، امام سجاد علیه‌السلام خیمه‌ای زد و آنان را داخل خیمه کرد. (الاحتجاج)
  • وارد کردن اُسراء بر مجلس ابن زیاد؛
  • زینب ناشناس در مجلس نشست و سؤال ابن زیاد که او کیست؟ و تهدید ابن زیاد بر زینب و محاجّه (حجّت آوردن) زینب بر او و گریه‌ی زینب از مصیبات وارده؛
  • رویارویی امام سجاد علیه‌السلام با ابن زیاد و فرمان قتل امام و ممانعت زینب از کشتن امام و تعجّب ابن زیاد از خویشاوندی؛
  • حبس در قصر (طبقات، انساب الاشراف)؛
  • امام سجّاد در غُلّ «زنجیر»(امالی صدوق)؛
  • دستور ابن زیاد بر اینکه سر امام حسین علیه‌السلام را بر نیزه‌ای در کوچه‌ها بگردانند. (الفتوح)
  • قرآن خواندن سر امام (الارشاد)؛
  • ابن زیاد در مسجد اعظم نماز جماعت خواند و بر منبر بدگویی خاندان پیامبر صلی‌الله علیه و آله را کرد.
  • اعتراض عبدالله بن عفیف از شیعیان امیرالمؤمنین علیه‌السلام و کشتن او و آویختن جسدش بر دار؛
  • بیان زینب که غیر کنیزان زنان کوفی به دیدن ما نیایند. (لهوف)
  • گم‌شدن امام سجاد (طبقات کبری و انساب الاشراف) و جایزه برای پیدا کردن او؛
  • پیام یزید که سرها و اسراء را به شام بفرستند.
  • روز خروج از کوفه و اینکه چند روز در آنجا بودند نامعلوم است.
  • بردن اسراء بر شتران بدون جهاز همانند اسیران ترک و دیلم (الفتوح) همانند اسیران کفّار زنان روباز تا مردم به چهره‌ی آنان بنگرند. (لهوف)
  • سر حسین علیه‌السلام و شهدا را به زحر بن قیس و محضّر بن ثعلبه عائذی و ابا برده پسر عوف و طارق پسر ابی ظبیان دادند تا با گروهی به دمشق ببرند. (الارشاد)
  • اسیران در کوفه از مرد و زن و کودک و کنیز و غلام؛
  • شهادت دو نوجوان از عبدالله بن جعفر و بقولی طفلان مسلم؛

مصیبت نامه کوفه -گزارش از کربلا به کوفه از منظر مقاتل مختلف

بخش اول

بخش دوم