عبداللّه بن مسلم بن عقیل
نام پدر عبداللّه، مسلم بن عقیل بود که در کوفه او را به شهادت رسانند.
نام مادر وی رقیه دختر علی بن ابیطالب بود.(۱)
در تاریخ خلیفه آمده که: مادر عبداللّه رقیه دختر محمد بن سعید بن عقیل بود که این قول اضعف است.
در لبابالأنساب گفته او ۲۶ ساله بود؛ گوییم: پدرش مسلم بن عقیل قبل از او به شهادت رسید، او ۳ ساله بود و اختلاف ۹ ساله بین پدر و پسر درست نیست. چون اصحاب حسین کشته شدند و باقی نماندند مگر اهلبیتش …. پس بعضی از بعضی وداع میکردند و عازم جنگ میشدند.
* نظر ما این است که اول کسی که به میدان رفت علیاکبر علیهالسلام بود اما اقوال دیگر چنین است:
اول کسی که از اهلبیت حسین علیهالسلام وارد میدان شد عبداللّه بن مسلم بود.(۲)
و در نبرد او با دشمن، برخی بعد از علیاکبر نوشتهاند.(۳)
برخی پس از هلال بن حجاج گفتهاند.(۴)
بعضی پس از نافع بن هلال جملّی نوشتهاند.(۵)
پس این رجز را میگفت:
سوگند خوردهام که جز با آزادگی کشته نگردم، اگرچه مرگ را تلخ یافتم [مرگ را جز سختی یافتم]
دوست ندارم از میدان فرار کنم و مرا ترسو بخوانند.
ترسو کسی است که خدا را نافرمانی کند و فرار نماید [سرپیچی از نبرد کند](۶)
امروز پدرم مسلم را ملاقات میکنم و جوانانی که بر دین پیامبر بودهاند.
آنها مانند این قوم دروغگو نیستند، بلکه خوبان و با نسبهای عالی هستند از بزرگان هاشمی که حسب نیک دارند.(۷)
سپس جنگید تا اینکه سه نفر را کشت.(۸) به سه حمله ۹۸ نفر را کشت.(۹)
آنگاه بقولی زیاد بن قادر جنبی(۱۰) و بقول مشهور عمرو بن صبیح تیری بهسوی عبداللّه پرتاب کرد.(۱۱) او دست خویش را بر پیشانی نهاد و سپر قرارداد.(۱۲)
تیر به پشت دست او اصابت کرد.(۱۳) دست او را سوراخ کرد و آن را به پیشانی بدوخت.(۱۴)
دیگر نمیتوانست دستش را تکان دهد.(۱۵)
تیر به پیشانی اصابت کرد.(۱۶)
پسازآن تیر دیگری انداخت(۱۷) که قلبش را شکافت.(۱۸)
پس دیگری نزدیک آمد نیزه بر قلبش زد.(۱۹)
پس دشمنان از هر سو هجوم آوردند او را در میان گرفتند.(۲۰)
او به زمین افتاد و او را کشتند.(۲۱)
در زیارت ناحیه از امام هادی علیهالسلام درباره او آمده است: «سلام بر کشته شده فرزند کشته شده عبداللّه بن مسلم بن عقیل خداوند قاتل او عامر بن صعصعه را لعنت کند(۲۲) در کتاب ألمزارالکبیر از امام هادی علیهالسلام آمده: «خداوند تیر زننده به او عمرو بن صبیح صیداوی را لعنت کند».
درباره قاتل او مختلف نقل کردهاند:
عامر بن صعصعه(۲۳)
عمر [و بن صبیح](۲۴)
اُسد بن مالک حضرمی(۲۵)